Nacht van de Nacht zaterdag 28 Oktober 2023

Ook dit jaar bent u welkom bij Sterrenwacht Foucault tijdens de Nacht van de Nacht. De Nacht van de Nacht is een jaarlijks terugkerend evenement georganiseerd door de Natuur en Milieufederatie. Zie ook https://www.nachtvandenacht.nl. Wij zijn open van 19:30 tot 23:00 op zaterdag 28 oktober, Hoogduinweg 44, De Zilk.

Sterrenwacht Foucault richt deze avond bij helder weer haar kijkers op de de Volle Maan Saturnus en Jupiter. Op deze avond is er ook een gedeeltelijke Maansverduistering! Verder kijken we naar de Plejaden, Andromedanevel en verschillende dubbelsterren. Daarnaast geven we ook als het bewolkt is, een presentatie over onze mooie Heelal en wat we als amateurastronomen allemaal kunnen doen. Toegang is gratis.

Voorbeeld van een eerdere gedeeltelijke Maansverduistering

“Maansverduistering” zaterdag 28 oktober

Tijdens de Nacht-van-de-Nacht is ‘s-avonds een gedeeltelijke Maansverduistering te zien. Hou de Maan vanaf acht uur tot middernacht in de gaten. Zie ook onderstaande afbeelding waarin positie 1 overeenkomt met acht uur en positie 5 met middernacht. In die periode schuift de Maan door de bijschaduw van de aarde en wordt de maan iets minder verlicht. Van 21.35 tot 22.53 uur (positie 2 tot en met positie 4) raakt de Maan de kernschaduw en is een klein deel van de Maan verduisterd. Dit is al met het blote oog te zien, maar ook met een verrekijker en telescoop is de verduistering te zien.

Oktober

In de maand Oktober 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – In de eerste dagen van de maand is Mercurius nog even goed zichtbaar aan de ochtendhemel. Kijk als de schemering inzet naar het Oosten.
  • Venus – Staat weer te “schijnen”. aan de ochtendhemel. Venus trok in Augustus voor de Zon langs van de “avondhemel” naar de “ochtendhemel”. Kijk vanaf 5.00 uur in het Oosten.
  • Mars – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Jupiter – De grootste planeet komt in de avond reeds op. hij is terug te vinden in sterrenbeeld Ram en als heldere “ster” makkelijk terug te vinden. Met een kleine sterrenkijker zijn reeds de 4 heldere Manen goed zichtbaar. Begin November komt Jupiter in oppositie en is hij de hele nacht zichtbaar.
  • Saturnus – Saturnus stond op 27 Augustus in oppositie en staat dus tegenover de Zon. Kijk als het donker wordt naar het Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.

Komeet Hartley 2

Deze maand is de komeet Hartley 2 redelijk goed zichtbaar aan de hemel. Tegen het einde van de maand heeft de komeet een helderheid van ca. magnitude +7. Probeer aan de hand van onderstaande kaart met sterrenbeelden de komeet te vinden met een verrekijker of kijker. Vanaf middernacht zou dat moeten lukken.

Venus op haar helderst

Donderdag 14 september is Venus op haar helderst. Vanaf eind Augustus is Venus weer te zien aan de ochtendhemel. Op deze dag is haar helderheid magnitude -4,8. Vergelijk dit eens met de helderste ster Sirius die 45 graden naar het Zuiden aan de hemel staat. Sirius heeft een helderheid van magnitude -1,5. Venus is daarmee 20 maal helderder dan Sirius.

Kijk vooral ook met een kijker naar Venus. Dan zie je een heldere sikkel. Zie ook onderstaande afbeelding: Venus is in augustus voorlangs de Zon gegaan van “links” naar “rechts” en heeft nu een smalle sikkel. In de loop van de maand wordt deze sikkel breder en de diameter van Venus neemt af.

September

In de maand September 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – In de 2e helft van de maand is Mercurius weer goed zichtbaar aan de ochtendhemel. Kijk als de schemering inzet naar het Oosten.
  • Venus – Staat weer te “schijnen”. aan de ochtendhemel. Venus trok in augustus voor de Zon langs van de “avondhemel” naar de “ochtendhemel”. Kijk vanaf 5.00 uur in het Oosten.
  • Mars – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Jupiter – De grootste planeet komt in de avond reeds op. hij is terug te vinden in sterrenbeeld Ram en als heldere “ster” makkelijk terug te vinden. Met een kleine sterrenkijker zijn reeds de 4 heldere Manen goed zichtbaar.
  • Saturnus – Saturnus stond op 27 Augustus in oppositie en staat dus tegenover de Zon. Kijk als het donker wordt naar het Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.

Meteorenzwerm Perseiden

Rond 11-14 Augustus zijn weer vallende sterren te zien. Dit zijn de bekende Perseiden, een van de bekendste en rijkste zwermen. Per uur zijn enkele meteoren te zien. Kijk naar het Oosten in de avond of nog liever in de nacht na 2:00 uur. De meteoren lijken te komen uit één punt, de radiant. Zie ook onderstaand kaartje met nabij gelegen sterrenbeelden. Per uur zijn er enkele vanuit de stad te zien, terwijl op een donkere locatie er meer te zien zijn. In de nacht van 12 op 13 Augustus zijn naar verwachting te meeste te zien.

Augustus

In de maand Augustus 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Venus – Is deze maand niet zichtbaar. Venus trekt voor de Zon langs van de “avondhemel” naar de “ochtendhemel”. Mogelijk kunnen we Venus eind Augustus al aan de ochtendhemel zichtbaar en anders in September.
  • Mars – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Jupiter – De grootste planeet komt in de avond reeds op. hij is terug te vinden in sterrenbeeld Ram en als heldere “ster” makkelijk terug te vinden. Met een kleine sterrenkijker zijn reeds de 4 heldere Manen goed zichtbaar.
  • Saturnus – Saturnus is op 27 Augustus in oppositie en staat dus tegenover de Zon. Kijk als het donker wordt naar het Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.

Lichtende nachtwolken in Juni & Juli

In de tweede helft van Juni en eerste half van Juli zijn bij helder weer lichtende nachtwolken te zien. Kijk tussen 11.30 en 3.00 uur naar de noordelijke hemel waar mogelijk ijle wolken te zien zijn met een zilverwit of iets blauwe kleur. De wolken staan meestel net boven de horizon, maar een enkele keer ook hoger aan de hemel. Het zijn ijsdeeltjes op een hoogte van 75-85 km in onze atmosfeer zitten en op die hoogte nog beschenen worden door de Zon. De patronen van de wolken veranderen door de hoge windsnelheden op die hoogte. Probeer ook foto’s te maken, dat lukt al eenvoudig met een moderne mobiele telefoon.

Juni & Juli

In de maanden Juni en Juli 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – Is deze maanden niet zichtbaar.
  • Venus – Is in de avond te zien nadat de Zon is ondergegaan. Het lijkt net een vliegtuig, maar blijft dan “stil” staan. Als je een kijker hebt, dan is te zien dat Venus net als de Maan schijngestalten heeft. Begin Juni is het nog een “half maantje”, maar in de loop van Juli krijgt Venus een ” sikkeltje”. Later in Juli staat Venus zo zicht bij de Zon dat zij niet langer zichtbaar is.
  • Mars – Staat in sterrenbeeld Leeuw en staat in de avond in het Westen in de buurt van Venus. Vanaf half Juli zal de zichtbaarheid steeds moeilijker worden.
  • Jupiter – De grootste planeet is weer aan de vroeger hemel zichtbaar in het Noord-Oosten. Eind Juli komt hij vlak na middernacht op.
  • Saturnus – Saturnus is al eerder aan de hemel zichtbaar. Kijk na middernacht naar het Oosten / Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.