Sterrengids 2024 en Sterren & Planeten 2024

Sterrengids 2024 – Sterrenkijken met blote oog, verrekijker of telescoop

Dit jaarboek geeft een uitgebreid overzicht van alle hemelverschijnselen die in 2024 worden verwacht, zoals de posities van zon, maan, planeten, planetoïden, kometen en meteoren. Dit jaar hebben we het geluk dat er een relatief groot aantal kometen in aantocht is, die binnen bereik zijn van de amateur met een telescoop. Met een maandkalender en een dagoverzicht weet u precies wanneer wat te zien is. Daarnaast biedt het jaarboek achtergrondinformatie, tips voor astrofotografie en waarneming van deesky-objecten en nog heel veel meer!

Sterren & Planeten 2024 – Sterrenkijken met blote oog, verrekijker of kleine telescoop

Dit jaarboek geeft een overzicht van alle hemelverschijnselen die 2024 in petto heeft, zoals de posities van zon, maan, planeten en sterren. Van elke maand is een handige overzichtskaart met daarnaast detailkaarten zodat je alles makkelijk kunt vinden.
In deze editie wordt onder meer aandacht besteed aan Sterren, nevels & sterrenhopen, de zichtbaarheid van de planeten per maand in 2024, de meteorenzwermen Perseïden en Geminiden, de actieve zon en het noorderlicht. Verder bevat deze gids korte artikelen over o.a. Waarneemtips, en Sterrenkijken tijdens de vakantie.
Daarnaast biedt Sterren & Planeten veel praktische tips over sterrenkijken en achtergrondinformatie over diverse hemelverschijnselen.
Het jaarboek is rijk geïllustreerd met sterrenkaarten, foto’s en tekeningen. Sterren & Planeten is voor sterrenkijkers van 12 tot 100 jaar.

Beide gidsen zijn te bestelen op https://zenitonline.nl

Maan bedekt Venus overdag op donderdag 9 november

Deze dag wordt de planeet Venus door de Maan bedekt. Dit gebeurt overdag. Om 10.48 uur vindt de intrede om 10.48 uur plaats aan de verlichte maanrand. Met een verrekijker is dit goed te zien. Pas om 11.56 uur is de uittrede aan de onverlichte rand. De Maan is voor 15% verlicht en staat ten Westen (rechts) van de Zon. Met een telescoop is ook te zien dat Venus voor de helft is verlicht. Overigens is dit fenomeen niet zeldzaam. In de periode 2000-2030 is dit 60 keer ergens op de Aarde te zien.

November

In de maand November 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – In deze maand is Mercurius niet zichtbaar
  • Venus – Staat weer te “schijnen”. aan de ochtendhemel. Venus trok in Augustus voor de Zon langs van de “avondhemel” naar de “ochtendhemel”.
  • Mars – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Jupiter – De grootste planeet komt in de avond reeds op. hij is terug te vinden in sterrenbeeld Ram en als heldere “ster” makkelijk terug te vinden. Met een kleine sterrenkijker zijn reeds de 4 heldere Manen goed zichtbaar. Begin November komt Jupiter in oppositie en is hij de hele nacht zichtbaar.
  • Saturnus – Saturnus stond op 27 Augustus in oppositie en staat dus tegenover de Zon. Kijk als het donker wordt naar het Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.

Nacht van de Nacht zaterdag 28 Oktober 2023

Ook dit jaar bent u welkom bij Sterrenwacht Foucault tijdens de Nacht van de Nacht. De Nacht van de Nacht is een jaarlijks terugkerend evenement georganiseerd door de Natuur en Milieufederatie. Zie ook https://www.nachtvandenacht.nl. Wij zijn open van 19:30 tot 23:00 op zaterdag 28 oktober, Hoogduinweg 44, De Zilk.

Sterrenwacht Foucault richt deze avond bij helder weer haar kijkers op de de Volle Maan Saturnus en Jupiter. Op deze avond is er ook een gedeeltelijke Maansverduistering! Verder kijken we naar de Plejaden, Andromedanevel en verschillende dubbelsterren. Daarnaast geven we ook als het bewolkt is, een presentatie over onze mooie Heelal en wat we als amateurastronomen allemaal kunnen doen. Toegang is gratis.

Voorbeeld van een eerdere gedeeltelijke Maansverduistering

“Maansverduistering” zaterdag 28 oktober

Tijdens de Nacht-van-de-Nacht is ‘s-avonds een gedeeltelijke Maansverduistering te zien. Hou de Maan vanaf acht uur tot middernacht in de gaten. Zie ook onderstaande afbeelding waarin positie 1 overeenkomt met acht uur en positie 5 met middernacht. In die periode schuift de Maan door de bijschaduw van de aarde en wordt de maan iets minder verlicht. Van 21.35 tot 22.53 uur (positie 2 tot en met positie 4) raakt de Maan de kernschaduw en is een klein deel van de Maan verduisterd. Dit is al met het blote oog te zien, maar ook met een verrekijker en telescoop is de verduistering te zien.

Oktober

In de maand Oktober 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – In de eerste dagen van de maand is Mercurius nog even goed zichtbaar aan de ochtendhemel. Kijk als de schemering inzet naar het Oosten.
  • Venus – Staat weer te “schijnen”. aan de ochtendhemel. Venus trok in Augustus voor de Zon langs van de “avondhemel” naar de “ochtendhemel”. Kijk vanaf 5.00 uur in het Oosten.
  • Mars – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Jupiter – De grootste planeet komt in de avond reeds op. hij is terug te vinden in sterrenbeeld Ram en als heldere “ster” makkelijk terug te vinden. Met een kleine sterrenkijker zijn reeds de 4 heldere Manen goed zichtbaar. Begin November komt Jupiter in oppositie en is hij de hele nacht zichtbaar.
  • Saturnus – Saturnus stond op 27 Augustus in oppositie en staat dus tegenover de Zon. Kijk als het donker wordt naar het Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.

Komeet Hartley 2

Deze maand is de komeet Hartley 2 redelijk goed zichtbaar aan de hemel. Tegen het einde van de maand heeft de komeet een helderheid van ca. magnitude +7. Probeer aan de hand van onderstaande kaart met sterrenbeelden de komeet te vinden met een verrekijker of kijker. Vanaf middernacht zou dat moeten lukken.

Venus op haar helderst

Donderdag 14 september is Venus op haar helderst. Vanaf eind Augustus is Venus weer te zien aan de ochtendhemel. Op deze dag is haar helderheid magnitude -4,8. Vergelijk dit eens met de helderste ster Sirius die 45 graden naar het Zuiden aan de hemel staat. Sirius heeft een helderheid van magnitude -1,5. Venus is daarmee 20 maal helderder dan Sirius.

Kijk vooral ook met een kijker naar Venus. Dan zie je een heldere sikkel. Zie ook onderstaande afbeelding: Venus is in augustus voorlangs de Zon gegaan van “links” naar “rechts” en heeft nu een smalle sikkel. In de loop van de maand wordt deze sikkel breder en de diameter van Venus neemt af.

September

In de maand September 2023 zijn de volgende planeten met het blote oog zichtbaar aan de hemel.

  • Mercurius – In de 2e helft van de maand is Mercurius weer goed zichtbaar aan de ochtendhemel. Kijk als de schemering inzet naar het Oosten.
  • Venus – Staat weer te “schijnen”. aan de ochtendhemel. Venus trok in augustus voor de Zon langs van de “avondhemel” naar de “ochtendhemel”. Kijk vanaf 5.00 uur in het Oosten.
  • Mars – Is deze maand niet zichtbaar.
  • Jupiter – De grootste planeet komt in de avond reeds op. hij is terug te vinden in sterrenbeeld Ram en als heldere “ster” makkelijk terug te vinden. Met een kleine sterrenkijker zijn reeds de 4 heldere Manen goed zichtbaar.
  • Saturnus – Saturnus stond op 27 Augustus in oppositie en staat dus tegenover de Zon. Kijk als het donker wordt naar het Zuid-Oosten waar Saturnus als een redelijk heldere “ster” laag aan de hemel staat. Met een kleine kijker kan je reeds de prachtige ringen om de planeet zien en wellicht ook de heldere maan Titan.

De planeet Uranus staat circa 10 graden ten oosten van Jupiter en de planeet Neptunus circa 20 graden ten oosten van Saturnus. Beide planeten zijn alleen met een kijker te vinden.

Meteorenzwerm Perseiden

Rond 11-14 Augustus zijn weer vallende sterren te zien. Dit zijn de bekende Perseiden, een van de bekendste en rijkste zwermen. Per uur zijn enkele meteoren te zien. Kijk naar het Oosten in de avond of nog liever in de nacht na 2:00 uur. De meteoren lijken te komen uit één punt, de radiant. Zie ook onderstaand kaartje met nabij gelegen sterrenbeelden. Per uur zijn er enkele vanuit de stad te zien, terwijl op een donkere locatie er meer te zien zijn. In de nacht van 12 op 13 Augustus zijn naar verwachting te meeste te zien.